ဘာေၾကာင့္ ေသြးလွဴၾကသလဲ
ကုိယ့္အမ်ိဳးသားက ရန္ကုန္မွာကတည္းက ရန္ကုန္ေဆးရံုၾကီးမွာ ေသြးသြားလွဴတတ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကိုယ္တုိ႔ အထိမ္းအမွတ္ေန႔ေတြမွာေပါ့။ သူစင္ကာပူေရာက္လာေတာ့လည္း သူ႔လုပ္ေနက်အလုပ္ကုိ သူမေမ့ပါဘူး။ ဘယ္မွာ လွဴလုိ႔ရလဲ၊ ဘယ္လုိလွဴရလဲ စံုစမ္းခုိင္းျပီး စလွဴခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကုိယ့္ေမြးေန႔၊ သူ႔ေမြးေန႔၊ သမီးရည္စား နွစ္ပတ္လည္ေန႔၊ မဂၤလာနွစ္ပတ္လည္ေန႔ စသည့္ အမွတ္တရေန႔ေတြမွာ သူေသြးလွဴနုိင္တဲ့ ကာလ ေရာက္ရင္ အျမဲလွဴပါတယ္။ ေသြးလွဴရင္ တစ္ခါနဲ႔ တစ္ခါၾကားကုိ ၃ လ ျခားရေလ့ရွိပါတယ္။ ေသြးဘာလုိ႔လွဴသလဲေမးရင္ သူက အလွဴဒါနျပဳတာလုိ႔ ျပန္ေျဖေလ့ရွိပါတယ္။ အေရးေပၚ ေသြးလုိေနတဲ့ လူနာေတြ၊ ကင္ဆာေရာဂါသည္ေတြ၊ ေမြးကာစကေလးေတြ၊ ကေလးေမြးျပီးစ မိခင္ေတြကေန ေသြးအျမဲသြင္းေနရတဲ့ လူကီးမီးယားလူနာေတြ စသည္ မည္သူမွန္းမသိဘဲ လွဴလုိက္ရတဲ့ ပီတိကုိ သူသေဘာက်ပါတယ္။ အရင္ရံုးတုန္းက ေသြးလွဴတဲ့ ပြဲတစ္ပြဲ ရံုးက စီစဥ္ျပီး ရံုးမွာ လုပ္ပါတယ္။ ေသြးလွဴမယ့္သူေတြ စာရင္း၊ ကူညီမယ့္လူစာရင္းေကာက္ေတာ့ ေသြးလွဴမယ့္သူက အ၇မ္းကုိနည္းပါတယ္။ အျပင္လူလည္း လာလွဴလုိ႔ရတဲ့အတြက္ အမ်ိဳးသားနာမည္ စာရင္းေပးေတာ့ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေတြက တအံ့တၾသနဲ႔ ဘာလုိ႔လွဴတာလဲ ေမးပါတယ္။ ကုိယ္လည္း တအံ့တၾသနဲ႔ ဘာလုိ႔ မလွဴၾကတာလဲ ျပန္ေမးလုိက္ပါတယ္။
အလွဴခံရတဲ့ေသြးကုိ ဘယ္လုိသံုးသလဲ
ေသြးထဲမွာ ေသြးနီဥ (red cell)၊ ေသြးျဖဴဥ (white cell) ၊ ပလိတ္လက္ (platelets) နဲ႔ ပလက္စမာ (plasma) ဆုိတဲ့ အပုိင္းေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ေသြးနွစ္စက္ကေန သံုးစက္အတြင္းမွာ ေသြးနီဥ ( Red Blood Cell) ေတြ ၁ ဘီလီယံခန္႔ပါ၀င္ပါတယ္။ ေသြးနီဥ အေရအတြက္ ၆၀၀ တုိင္းမွာ ေသြးျဖဴဥ ၁ ဥ၊ ပလိတ္လက္ အေရအတြက္ ၄၀ ရွိၾကပါတယ္။ ယခုေခတ္ ေသြးသြင္းကုသရာမွာ လုိအပ္ခ်က္ေပၚမူတည္ျပီး ေသြးကို ဒီအတုိင္းသြင္းျပီး ကုသရတာ ရွိသလုိ၊ ေသြးထဲမွာ ပါတဲ့ အပုိင္းေတြကုိပဲ သြင္းျပီးကုသရတာ ရွိတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ လွဴတဲ့အခါမွာလည္း ေသြးပံုမွန္လွဴလုိ႔ရသလုိ ေသြးရဲ႔ တစ္ခ်ိဳ႔အပုိင္းေတြကုိပဲ ခြဲလွဴလုိ႔လည္းရပါတယ္။ ေသြးအျပည့္လွဴရင္သာ တစ္ခါနဲ႔ တစ္ခါၾကားကုိ ၃ လျခားရေလ့ရွိတာပါ။ ေသြးအပုိင္းအစ လွဴရင္ တစ္လတစ္ခါ လွဴလုိ႔ရပါတယ္။
ဘယ္သူေတြ လွဴလုိ႔ရလဲ
မည္သူမဆုိ
- အသက္ ၁၆ နွစ္နွင့္ ၆၀ အၾကား
- ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၄၅ ကီလုိဂရမ္နဲ႔ အထက္
- ေဟမုိဂလုိဘင္ ၁၂.၅ အထက္
- က်န္းမာေရးေကာင္းသူ
- လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ပတ္အတြင္း ေနမေကာင္းျဖစ္ေနသူ မဟုတ္သူ
- လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ပတ္အတြင္း အဖ်ားရွိသူ မဟုတ္သူ
စင္ကာပူက ဘယ္ေနရာေတြမွာ ေသြးလွဴၾကမလဲ
စင္ကာပူမွာ ေသြးအလွဴခံတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း နွစ္ခု ရွိပါတယ္။ Health Sciences Authority နဲ႔ Singapore Red Cross ကပါ။ ထုိ အဖြဲ႔အစည္းနွစ္ခုမွ ပူးေပါင္းျပီးျဖစ္ေစ သီးျခားစီျဖစ္ေစ ေသြးလွဴနုိင္တဲ့ event (ပြဲ) ေလးေတြကုိ မိမိပတ္၀န္းက်င္ေတြထိ လာေရာက္က်င္းပ အလွဴခံေလ့ရွိပါတယ္။ ထုိပြဲေလးမ်ားတြင္ လွဴခြင့္မၾကံဳလုိက္ပါက ၄င္းအဖြဲ႔အစည္းတည္ရွိရာ ေနရာေတြသုိ႔ သြားေရာက္လွဴနုိင္ပါတယ္။ Singapore Red Cross မွာ မလွဴဖူးလုိ႔ သူအျမဲလွဴေနက် Health Sciences Authority (HSA) မွာ ဘယ္လုိလွဴရတယ္ဆုိတာေလးပဲ ေရးပါရေစ။ အဂၤလိပ္လုိ ျပည့္ျပည့္စံုစံုေရးထားတာေလးကုိ ဒီမွာ သြားေရာက္ ဖတ္ရွဳနုိင္ပါတယ္။ http://www.hsa.gov.sg/content/hsa/en/Blood_Services.html
HSA ရဲ႕ ေအာက္မွာ ေသြးလွဴဘဏ္ ေလးခုရွိပါတယ္။
Bloodbank@HSA
Health Sciences Authority
(Opposite Outram Park MRT Station)
11 Outram Road
Singapore 169078
Bloodbank@Dhoby Ghaut
Dhoby Xchange (Near Exit B)
#B1-05/06/07/08/09
11 Orchard Road
Singapore 238826
Bloodbank@Woodlands
Woodlands Civic Centre
(Opposite Causeway Point)
900 South Woodlands Drive
#05-07 Singapore 730900
Bloodbank@Westgate Tower
1 Gateway Drive #10-01 to 05
Westgate Tower
Singapore 608531
ေသြးလွဴျခင္းအဆင့္
၁။ ေဖာင္ျဖည့္ျခင္း (Form Filling)
ၾကိဳတင္ အပြိဳင့္မန္႔ယူျပီးသြားလုိ႔ရသလုိ ဟုိေရာက္မွ ေဖာင္ျဖည့္ျပီး မွတ္ပံုတင္လုိ႔ရပါတယ္။ ၀င္၀င္ခ်င္း စားပြဲေလးတစ္လံုးမွာ ျဖည့္ရမယ့္ ေဖာင္ေတြရယ္၊ ေဘာပင္ရယ္ ထားထားပါတယ္။ အဲဒါကုိ ကိုယ့္ဘာသာယူျပီး ေဖာင္ျဖည့္ရမယ့္ ေနရာမွာ ျဖည့္ရပါတယ္။ ျဖည့္ျပီးရင္ေတာ့ Registration Counter မွာ ေဖာင္ကုိ သြားေပးရပါတယ္။ ထုိ႔ေနာက္ ကိုယ့္နာမည္အေခၚ္ကုိ ေစာင့္ရပါတယ္။
ဒီစားပြဲေလးေပၚက ေဖာင္ကုိယူျဖည့္ပါ
ဒီမွန္ခန္းေလးေတြက တစ္ေယာက္စာ ေဖာင္ျဖည့္ဖုိ႔ ေနရာေလးေတြပါ။
၂။ မွတ္ပံုတင္ျခင္း (Registration)
ကိုယ့္နာမည္ေခၚေတာ့ Registration Counter ကုိ ျပန္သြားျပီး သူတုိ႔ေမးတာ အနည္းငယ္ ေျဖရပါတယ္။ ထုိ႔ေနာက္ ပရင့္ထုတ္ထားတဲ့ ေဖာင္နဲ႔ queue နံပါတ္ျပန္ေပးျပီး ေစာင့္ရမယ့္ေနရာမွာ ထပ္ေစာင့္ရပါတယ္။
ေဖာင္မွတ္ပံုတင္ရမယ့္ ေကာင္တာမ်ား
၃။ ေဆးစစ္ျခင္း (Medical screening)
ဒီတစ္ခါေတာ့ queue နံပါတ္ကုိ မ်က္နွာက်က္မွာ ခ်ိတ္ထားတဲ့ screen ကေနၾကည့္ျပီး အလွည့္က်ရင္ စစ္ရမယ့္ အခန္းထဲ ၀င္သြားရံုပါပဲ။ HSA မွာ ေဆးစစ္တဲ့အခန္း ၃ ခန္း ရွိပါတယ္။ နွစ္ခန္းေလာက္က ျမန္မာ ဆရာ၀န္ေတြပါ။ အဲဒိမွာ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ခ်ိန္၊ အရပ္တုိင္းျပီး ခရီးထြက္ထားတာရွိလား စသည္ျဖင့္ ေမးပါတယ္။ ျပီးလွွ်င္ ကုိယ့္ရဲ႔ေဖာင္ကုိ ယူသြားျပီး ေသြးစစ္တဲ့ ေကာင္တာမွာ သြားထပ္ရပါတယ္။
ေဆးစစ္ရမယ့္ အခန္းမ်ား
၄။ ေသြးစစ္ျခင္း (Blood test)
ေကာင္တာမွ နာမည္ကုိ ေခၚမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္တာမွ သူနာျပဳကပဲ ေသြးကုိ ေဖာက္ထားလုိက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိ႔ေနာက္ တျခားသူနာျပဳတစ္ေယာက္က ေဖာက္ထားတဲ့ေသြးကုိ ေဟမုိဂလုိဘင္ ျပည့္မျပည့္ စစ္ေနတဲ့အခုိက္မွာ ေစာင့္ရမယ့္ေနရာမွာ ေခတၱျပန္ေစာင့္ေနရပါတယ္။ ခဏအၾကာ နာမည္ျပန္ေခၚျပီး ေဟမုိဂလုိဘင္ result ကုိျပပါတယ္။ သတ္မွတ္ထားတဲ့နံပါတ္ ျပည့္မွီတယ္ဆုိရင္ ေသြးလွဴလုိ႔ရပါျပီ။ ခုနေစာင့္တဲ့ေနရာမွာ ျပန္ေစာင့္ေနျပီး ဒီတစ္ခါ ေသြးလွဴခန္းထဲကုိ ၀င္ဖုိ႔ ပထမေပးထားတဲ့ queue နံပါတ္ကုိပဲ ျပန္ေစာင့္ရပါတယ္။
အမ်ားအားျဖင့္ မိန္းကေလးေတြက ေသြးအားနည္းေလ့ရွိပါတယ္။ ခႏၶာကုိယ္ကသာ ၀ေနေပမယ့္ တကယ္တမ္းေသြးစစ္လုိက္ရင္ ေဟမုိဂလုိဘင္ မျပည့္ၾကတာ မ်ားပါတယ္။ ကုိယ္ကုိ္ယတုိင္လည္း ျပည့္ေလ့မရွိတဲ့အတြက္ ျပည့္ျပီး ေသြးလွဴနုိင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကုိ တကယ္ပဲ အားက်ရပါတယ္။
ေသြးစစ္တဲ့ ေကာင္တာ
၅။ ေသြးလွဴျခင္း ( Blood donation)
ကို္ယ့္ အလွည့္နံပါတ္ ေပၚလာျပီဆိုရင္ေတာ့ ေသြးလွဴခန္းထဲ၀င္သြားရံုပါပဲ။ အထဲမွာ ရွိတဲ့ သူနာျပဳေတြက လြတ္ေနတဲ့ ကုတင္ကုိ ေခၚသြားျပီး ေသြးထုတ္ပါတယ္။ ပံုမွန္ ေသြးလွဴခ်ိန္က ၅ မိနစ္ကေန ၁၀ မိနစ္ေလာက္ပဲ ၾကာပါတယ္။ တစ္ခါထုတ္ရင္ ၃၅၀ မီလီ ကေန ၄၅၀ မီလီအထိ ဆန္႔တဲ့ အိတ္တစ္အိတ္စာပါ။ အဲဒိအခန္းထဲမွာလည္း ျမန္မာ သူနာျပဳေတြ အျမဲရွိတာပါပဲ။ ေသြးလွဴရွင္တစ္ေယာက္လွ်င္ မုန္႔စားဖုိ႔ လက္မွတ္တစ္ေစာင္ ေပးပါတယ္။ ျမန္မာ သူနာျပဳေတြနဲ႔ေတြ႔လုိ႔ စကားစျမည္ေျပာရင္း အျပင္မွာ ကုိယ္ေစာင့္ေနတာ သိသြာရင္ လက္မွတ္ တစ္ေစာင္ ပုိေပးေလ့ရွိပါတယ္။ သူ႔ေမြးေန႔မွာ လွဴမွန္းသိတဲ့အခါလည္း ေမြးေန႔လက္ေဆာင္ေလးေတြ ေပးေလ့ရွိပါတယ္။
ေသြးလွဴခန္း
၆။ အာဟာရေက်ြးျခင္း (Refreshments)
ခုနေပးလုိက္တဲ့ လက္မွတ္နဲ႔ ေသြးလွဴဘဏ္ထဲက မုန္႔ေရာင္းတဲ့ေနရာမွာ ျပျပီး မုန္႔စားလုိ႔ရပါျပီ။ လက္မွတ္တစ္ေစာင္ကုိ မုန္႔တစ္ခု၊ အပူတစ္ခြက္နဲ႔ အခ်ိဴပြဲတစ္ပြဲ စားခြင့္ရွိပါတယ္။ မုန္႔ေတြကေတာ့ ပက္ဖ္ (puffs) ၊ ဆင္း၀ွစ္ (sandwich) ၊ ေပါက္စီ(pau)၊ ေပါင္မုန္႔ (bread) စတာေတြပါ။ ၾကိဳက္ရာ တစ္ခု ေရြးရပါတယ္။ အပူအေနနဲ႔ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဘက္ရည္၊ မုိင္လုိထဲက ေရြးရပါတယ္။ အခ်ိဳပြဲကေတာ့ တစ္မ်ိဳးပဲ ရွိပါတယ္။ ပဲစိမ္း စြပ္ျပဳတ္ (Green bean soup )ပါ။ ကုိယ္တုိ႔ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ေသြးလွဴျပီးရင္ ေက်ြးတဲ့ ၾကက္ဥျပဳတ္တုိ႔ ငွက္ေပ်ာသီးတုိ႔ ဘာလုိ႔မေက်ြးတာပါလိမ့္။
သူေရြးတဲ့မုန္႔
ေမြးေန႔လွဴလုိ႔ ရလာတဲ့ လက္ေဆာင္
ေမြးေန႔လွဴလုိ႔ ရလာတဲ့ လက္ေဆာင္
ကုိယ့္ ေသြးအလွဴ
ကုိယ္ကေတာ့ ခုခ်ိန္ထိ တစ္ခါပဲ လွဴဖူးပါတယ္။ ပံုမွန္ဆုိ ေသြးလွဴဖုိ႔သြားတုိင္း ေဟမိုဂလုိဘင္ က သတ္မွတ္ခ်က္ျပည့္မွီေလ့မရွိပါဘူး။ အဲဒိ တစ္ခါပဲ ၁၂.၅ နဲ႔ အတိအက် ျပည့္ေနပါတယ္။ ေသြးစစ္ေပးတဲ့ဆရာမက အင္တင္တင္နဲ႔ မလွဴေစခ်င္ပါဘူး။ ကုိယ္ကလည္း အရမ္းတက္ၾကြေနေတာ့ သတ္မွတ္ခ်က္ျပည့္မီေနတာလည္း ျငင္းမရေတာ့ လွဴခြင့္ေပးလုိက္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားနဲ႔အတူတူ ေဘးခ်င္းကပ္ လွဴရာမွာ သူ႔ေသြးက ခဏနဲ႔ တစ္အိတ္ျပည့္သြားျပီး ကုိယ့္ေသြးကေတာ့ မက်ခ်င္က်ခ်င္နဲ႔ တစ္စက္ခ်င္းနီးပါး က်ေနပါတယ္။ ေသြးပ်စ္လုုိ႔ပါ။ ေသြးထုတ္တဲ့အပ္ ကုိ ထုိးေတာ့လည္း အဆင္မေျပပါဘူး။ ေသြးေၾကာက အရမ္းေသးေနျပီး အပ္က ေသြးေၾကာေလာက္ၾကီးေနလုိ႔ပါ။ အပ္ကုိ ထုိးသြင္းအျပီး ေသြးက အျပင္ကုိ ထြက္လာပါတယ္။ အပ္ကုိင္တဲ့ သူနာျပဳမွာ မ်က္နွာဇီးရြက္ေလာက္ပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္။ အထပ္ထပ္အခါခါေတာင္းပန္ျပီး ေနာက္တစ္ေနရာကုိ ထပ္ၾကိဳးစားပါတယ္။ ခက္ခက္ခဲခဲၾကိဳးစားရျပီး ရသြားေပမယ့္ ခုနေျပာသလုိ ေသြးအက်ေႏွးတာေၾကာင့္ ပံုမွန္လူ ၃ ေယာက္စာေလာက္ အျပီးမွာမွ ကိုယ္လွဴတဲ့ ေသြးတစ္အိတ္ ျပည့္ပါေတာ့တယ္။ လက္လည္း အညိဳအမည္းစြဲလာပါတယ္။ လွဴေနတဲ့ တစ္ေလွ်ာက္လံုးလည္း သူနာျပဳေတြ တစ္ေယာက္ျပီးတစ္ေယာက္ လာေရာက ္ဂရုစုိက္ ေမးၾကပါတယ္။ ေသြးလွဴရွင္က လူနာျပန္ျဖစ္သြားသလုိပါပဲ။ အျပန္မွာ ေသာက္ေဆး၊ လိမ္းေဆး၊ ေရခဲအိတ္ကေလးေတြ၊ ဂြမ္းေတြကုိ အပ္ေနရာက အညိဳအမည္းေတြအတြက္ ေပးလုိက္ၾကပါတယ္။ ေသြးေၾကာကေလးေတြ ေသးျပီး ေဟမုိဂလုိဘင္ အရမ္းမမ်ားတာေၾကာင့္ ေနာက္တစ္ခါ မလွဴေစခ်င္ေၾကာင္းလည္း မွာလုိက္ပါေသးတယ္။ သူေသြးလွဴအျပီး အျပင္မွာ အၾကာၾကီးေစာင့္ေနတဲ့ အမိ်ဳးသားကုိလည္း ထြက္ေျပာၾကပါေသးတယ္။ အဲဒိကတည္းက ကိုယ့္ရဲ႔ ေသြးလွဴခြင့္ပါမစ္ ပိတ္သြားေတာ့တာပါပဲ။